ارتودنسی دندان روشی برای مرتب کردن دندان ها است که با جا به جا کردن دندان ها ظاهر و عملکردشان را بهبود میدهد. همچنین بر سلامت بلند مدت دندان ها، لثه ها و مفاصل فک از طریق پخش کردن فشار جویدن روی تمام دندان ها اثر میگذارد.
از مهم ترین مزیت های ارتودنسی دندان ها این است که علاوه بر بهبود ظاهر دندان ها، با مرتب شدن دندان ها فرد از احساس ناخوشایندی که از عدم قرار گیری دندان ها به درستی رو یکدیگر ناشی میشود خلاص میگردد. بریس های ارتودنسی با مرتب کردن دندان ها هم به لحاظ زیبایی شناختی هم از نظر راحتی کیفیت زندگی فرد را بهبود میبخشند.
مزیت دیگر ارتودنسی دندان این است که احتمال ابتلا به سایر مشکلات دندانی را به شدت کاهش میدهد. دندان های نامرتب با گذشت زمان ممکن است فرد را با مشکلاتی در جویدن یا بلعیدن درگیر کند یا منجر به درد در صورت شود. همچنین تمیز کردن دندان های نامرتب کار دشواری است و این احتمال تجمع پلاک میکروبی و باکتری را در دندان و لثه افزایش میدهد.
ارتودنسی دندان افراد بزرگسال از برخی جهات کار راحت تری به حساب می آید. اکثر بزرگسالان از اهمیت رعایت بهداشت دهان و دندان باخبرند و همواره سعی میکنند براکت های ارتودنسی خود را تمیز و سالم نگه دارند. همچنین بسیاری از بزرگسالان درباره انواع براکت های ارتودنسی تحقیق میکنند و نکات مهم در موفقیت آمیز بودن درمان ارتودنسی را می آموزند و به آنها عمل میکنند. برخی از بزرگسالان نسبت به کودکان و نوجوانان صبورتر هستند و در طول درمان نسبت به مدت زمان طولانی مرتب شدن دندان ها ناامید نمی شوند.
در ارتودنسی دندان ها از ابزار های مختلفی استفاده میشود تا با آموزش دادن عضلات، دندان ها به آرامی و با گذشت زمان جا به جا شوند. همچنین این درمان با وارد کردن فشار به دندان ها و استخوان فک بر نحوه رشد فک اثر می گذارد.
در درمان ارتودنسی میتوان از براکت های ثابت یا متحرک استفاده کرد. بسته به شدت بهم ریختگی دندان ها متخصص ارتودنسی مشخص میکند که کدام نوع براکت برای فرد مناسب است.
در درمان ارتودنسی، دندان ها به صورت هدفمند جا به جا میشوند. شاید از نظر شما جا به جایی دندان ها جزئی باشد اما این جا به جایی برای دندان ها بسیار دشوار است. جا به جا شدن دندان ها باعث ایجاد ناراحتی میشود و در برخی اوقات با درد همراه است که علت آن کاملا مشخص است. ممکن است فرد گاهی دچار سردرد و یا درد فک شود.
بسته به نوع ارتودنسی، احتمالا در طول درمان بارها دچار درد فک شوید. اگر بریس هایتان از نوع فلزی است (که شامل سیم و براکت های فلزی میشود) پس از ملاقات ماهیانه با متخصص ارتودنسی و تنگ شدن سیم های ارتودنسی تان دردتان در ناحیه فک تشدید خواهد شد. تنگ شدن سیم های ارتودنسی عاملی است که دندان ها را جا به جا و مرتب می کند پس لازم است با درد فک سازگار شوید و آن را تحمل کنید.
همانطور که قبل تر هم اشاره کردیم در اولین روزهایی که بریس های ارتودنسی در دهانتان قرار میگیرند نه شما و نه بافت داخلی دهانتان هنوز به وجود این بریس ها عادت نکرده است و بریس های فلزی لثه ها و گونه هایتان را زخم میکند. همچنین بافت نرم پشت لب ها در داخل دهان ممکن است مجروح شود. محصولاتی وجود دارد که برای رفع این مشکل میتوانید استفاده کنید.
راه های بسیاری حین درمان ارتودنسی برای مراقبت از بریس ارتودنسی و دندان هایتان وجود دارد. از جمله:
مسواک زدن بسیار مهم است چه بریس ارتودنسی داشته باشید چه نداشته باشید. اما زمانی که تحت درمان ارتودنسی هستید مسواک زدن اهمیتی دو چندان پیدا میکند. با وجود بریس ارتودنسی داخل دهان، هنگام غذا خوردن تکه های غذا و پلاک میکروبی میان براکت های ارتودنسی گیر می افتد و باعث به وجود آمدن مشکل میشود. به همین علت لازم است با استفاده از مسواکی نرم تمام دندان ها را حتی آن ها که خیلی در دسترس نیستند به آرامی و با دقت مسواک بزنید. اگر ترجیح میدهید که از مسواک مخصوص ارتودنسی استفاده کنید بسیار هم عالی است. میتوانید از مسواک بین دندانی برای پاک کردن باقی مانده مواد خوراکی و پلاک های میکروبی تجمع یافته استفاده کنید تا دندان هایی تمیز و سالم داشته باشید.
پس از تهیه مسواک مناسب برای دندان های دارای بریس،هنگام مسواک زدن ابتدا مسواک را در خط لثه دندان با زاویه ۴۵ درجه به سمت لثه نگه دارید. زمان که دندانتان را در خط لثه با خمیر دندان ارتودنسی تمیز کردید سر مسواک را با زاویه رو به پایین بالای براکت های ارتودنسی قرار دهید و آن قسمت را به خوبی تمیز کنید سپس سر مسواک را با زاویه رو به بالا پایین براکت ها نگه دارید و این ناحیه را هم مسواک بزنید.
گرچه معمولا افراد نیاز دارند در روز تنها دو بار مسواک بزنند اما توصیه میشود کسانی که تحت درمان ارتودنسی هستند پس از هر وعده غذایی دندان هایشان را مسواک بزنند و بهتر است همیشه همراهشان مسواک و خمیر دندان مناسب برای دندان های دارای بریس داشته باشند.
اگر از بریس ارتودنسی استفاده میکنید نباید نخ دندان را فراموش کنید. کشیدن نخ دندان برای رعایت کامل بهداشت دهان و دندان به ویژه زمانی که تحت درمان ارتدونسی هستید بسیار ضروری است. کشیدن نخ دندان پلاک میکروبی و ذرات غذای باقی مانده ای که میان دندان ها و براکت های ارتودنسی گیر افتاده از بین میبرد. اگر نخ کشیدن با نخ دندان معمولی برایتان دشوار است میتوانید از نخ دندان مخصوص ارتودنسی یا عبور دهنده نخ دندان کمک بگیرید.
کسانی که بریس ارتودنسی به دندانشان متصل است باید از خوردن برخی غذاها خودداری کنند. متخصص ارتودنسی لیست کامل این غذاها در اختیار بیمار قرار خواهد داد. به طور کلی خوردن غذاهای جویدنی، چسبناک، ترد یا سفت برای این افراد ممنوع است.
همچنین اگر عادت به جویدن ناخن، ته مداد یا درب خودکار دارید حتما این عادت را کنار بگذارید. این گونه عادات و خوردن غذاهایی که به آنها اشاره شد منجر به شکسته شدن براکت ارتودنسی میشود و پایان درمان ارتودنسی شما را به تاخیر می اندازد.
نکته دیگری که باید رعایت کنید پرهیز از غذاها و نوشیدنی های شکردار است. این مواد دندان ها را در اطراف براکت های ارتودنسی لکه و پوسیده میکند. این لکه ها ممکن است دائمی باشند و با پایان درمان ارتودنسی و برداشته شدن بریس ارتودنسی لکه های ایجاد شده کاملا مشخص شوند و لبخند شما را نازیبا کنند.